Στο Μουσείο Εθνικής Αντίστασης

 

Σήμερα, 24/10/2012, η Ε2 τάξη του 6ου Δημοτικού Σχολείου Ν. Ιωνίας Βόλου επισκέφτηκε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης που στεγάζεται από το 2006 σε νεόδμητο διώροφο κτήριο στο κέντρο της Νέας Ιωνίας (Λούλη και Κρήτης), κοντά στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας. Οι προσπάθειες για τη δημιουργία του ξεκίνησαν από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν η επίσημη αναγνώριση από το κράτος της Εθνικής Αντίστασης κατά των κατακτητών της περιόδου 1940 – 1944, έφερε στο προσκήνιο τον επικό εκείνο αγώνα. Η ιδέα ενός Μουσείου, αφιερωμένου στην Εθνική Αντίσταση σε όλη την περιοχή της Μαγνησίας αγκαλιάστηκε εξαρχής από την τοπική κοινωνία.

 

Ο πόλεμος του ’40 – Κατοχή- Αντίσταση

1940. Εκείνη την εποχή, ο Μουσολίνι, αρχηγός της Ιταλίας, ήθελε να απλώσει την κυριαρχία της Ιταλίας σε όλη τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.

 

Σε αυτό το πλαίσιο η πρώτη επίθεση της Ιταλίας στην Ελλάδα σημειώθηκε στις δεκαπέντε Αυγούστου του 1940 στην Τήνο, με τον βομβαρδισμό και βύθιση του ελληνικού πολεμικού πλοίου «Έλλη».

Δυο μήνες αργότερα, είκοσι επτά Οκτωβρίου, ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα, επισκέφθηκε τον Έλληνα πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά, παραδίνοντάς του τελεσίγραφο εκ μέρους της Ιταλίας για προσάρτηση της Ελλάδας και διέλευση από αυτή των Ιταλικών στρατευμάτων. Όπως διπλωματικά κι εθνικά είναι αυτονόητο, ο Έλληνας κυβερνήτης αρνήθηκε και κηρύχθηκε πόλεμος.

Ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος, ξεκίνησε στις 28 Οκτωβρίου, διεξήχθη στα βουνά της Πίνδου, στα ελληνοαλβανικά σύνορα και, κόντρα στον συσχετισμό δυνάμεων, ήταν νικηφόρος για την Ελλάδα.

Στο μεταξύ, ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, είχε φουντώσει, και απλωθεί σε όλη την Ευρώπη. Έτσι, τον Απρίλιο του 1941, οι Γερμανοί σύμμαχοι των Ιταλών, επιτέθηκαν στην Ελλάδα, από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Υποτάσσοντας την αντίσταση του ελληνικού στρατού, κατέκτησαν τη χώρα.

Στις 21 Απριλίου 1941 έγινε η κατάληψη του Βόλου από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, μετά από συνεχείς βομβαρδισμούς της πόλης. Τους επόμενους μήνες, ο Βόλος θα ακολουθήσει τη μοίρα των άλλων ελληνικών πόλεων: πείνα, συσσίτια, μαύρη αγορά, λογοκρισία - με μια λέξη ΚΑΤΟΧΗ. Η καπναποθήκη της Αμερικάνικης Εταιρίας Καπνού, γνωστή ως Κίτρινη Αποθήκη, χρησιμοποιήθηκε από τους Γερμανούς ως κρατητήριο και τόπος βασανιστηρίων, ενώ εκτελέσεις λάμβαναν χώρα και σε δημόσιους χώρους, πολύ συχνά στη σημερινή πλατεία Ελευθερίας.

Οι αβίωτες αυτές συνθήκες οδήγησαν στη δημιουργία του κινήματος της Αντίστασης, που γρήγορα πήρε παλλαϊκό χαρακτήρα και δίκαια ονομάστηκε Εθνική Αντίσταση.

Στον Βόλο και στην ευρύτερη περιοχή του Πηλίου πρωταγωνιστικό ρόλο στην Αντίσταση είχε το 54ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ με έδρα την Άνω Κερασιά Πηλίου. Εκεί βρισκόταν και η έδρα του παράνομου τυπογραφείου, όπου εκδίδονταν η εφημερίδα Αναγέννηση, πανελλήνιας εμβέλειας.

 

Ο αγώνας των ανταρτών που πήραν τα όπλα κι ανέβηκαν στα βουνά, υπήρξε μνημειώδης και συνέβαλε κατά πολύ στην ανακούφιση του λαού από τη μπότα του κατακτητή και στην απελευθέρωση της χώρας το 1944.

Η αποχώρηση των τελευταίων Γερμανών από το Βόλο έγινε στις 19 Οκτωβρίου 1944. Λίγες ημέρες πριν από την αναχώρησή τους, οι Γερμανοί προχώρησαν σε ανατινάξεις, καταστρέφοντας το λιμάνι του Βόλου και τον κυματοθραύστη, το τελωνείο, την παραλία καθώς και το τηλεφωνικό κέντρο της πόλης. Παράλληλα έγιναν άγριες και πολύνεκρες μάχες.

Στη γιορτή της απελευθέρωσης συμμετείχε σύσσωμη η κοινωνία του Βόλου. Αντάρτες άφησαν τα βουνά και ήρθαν στην πλατεία Ελευθερίας, όπου κόσμος τους υποδεχόταν με ενθουσιασμό. Τραγούδια, συνθήματα και καμπάνες ηχούσαν, ενώ οι σειρήνες των εργοστασίων σήμαιναν κι αυτές το τέλος της Κατοχής και τον ερχομό της ελευθερίας.